Czy jako szkocką whisky można określić każdą butelkę tego trunku, która została wyprodukowana w Szkocji? Otóż niekoniecznie, bo aby osiągnąć tę prestiżową nazwę, to alkohol musi nie tylko pochodzić z tego wyspiarskiego kraju, ale także spełnić inne warunki. Czym więc tak naprawdę jest szkocka whisky?
Czy „szkocka” to w ogóle whisky?
Trudno określić jednoznacznie czy popularna „szkocka” zalicza się w ogóle do whisky. Dla jednych jest to podgatunek whisky, podczas kiedy inni traktują ją jako zupełnie odrębny typ alkoholu. Na szczęście dużo prościej jest określić, jaki trunek można określić jako „szkocki”. Oczywiście podstawowym warunkiem jest to, aby został on wytworzony, czyli destylowany i leżakowany, na terytorium Szkocji. Ponadto alkohol ten musi dojrzewać, przez co najmniej 3 lata w beczkach z dębu, a jego destylacja niemal zawsze odbyć się dwukrotnie.
Tradycyjnie szkocie whisky wytwarza się na bazie jęczmienia, który wędzi się w dymie torfu. Dzięki temu alkohol ten ma bardzo charakterystyczny smak i zapach. „Szkocka” może też być jednak wytworzona na podstawie mieszanki z różnych zbóż.
Wymagane jest także to, aby trunek ten zawierał minimum 40% alkoholu. Prawnie uregulowane też są dodatki, jakie mogą być zastosowane przy tworzeniu whisky.
Od czego zależy smak szkockiej whisky?
Choć „szkocką” można zaliczyć do podgatunku whisky, to także ona dzieli się na kilka podgatunków. Jej smak zależy zaś przede wszystkim od użytej technologii, ale także od regionu Szkocji, w którym została wytworzona.
Na południu kraju, gdzie warunki klimatyczne są relatywnie łagodne, whisky dojrzewa szybciej. Smakosze określają smak „szkockiej”, która pochodzi z południowego regionu Lowlands jako łagodną.
Z kolei whisky wytwarzana na Islay znana jest z posmaku torfu i nieco morskiego zapachu. Wynika to z tego, że Islay jest szkocką wyspą, której ogromną część stanowią właśnie torfowiska. W dużej mierze to właśnie torfowy aromat powoduje, że szkocka whisky jest uwielbiana przez wielu ludzi na całej kuli ziemskiej. Na Islay produkcje „szkockiej” prowadzi zaś niemal 10 destylarni.
Dużą część Szkocji zajmują także góry. Choć klimat w rejonach górskich jest raczej mało gościnny, to też i tam produkuje się whisky. Trunki stamtąd pochodzące są zaś bardzo różnorodne i mogą mieć nietypowy smak np. z kwiatową nutą.
Najwięcej „szkockiej” wytwarza się jednak w nadrzecznym regionie Speyside i to właśnie stamtąd pochodzą najbardziej popularne na świecie podgatunki szkockiej whisky.
Jak wytwarza się szkocką whisky?
Produkcja „szkockiej” wymaga dużo czasu i przejścia kilku etapów. Kluczowe znaczenie ma już pierwsza czynność, czyli słodowanie. W dużym skrócie polega ono na wstępnej obróbce ziaren. Następnie odbywa się tzw. zacieranie, dzięki któremu trunek staje się wodnisty. Kolejnym krokiem jest proces fermentacji, w którym wytwarza się alkohol.
Później dochodzi do kolejnego kluczowego momentu, czyli destylacji. Ma to na celu wyodrębnienie przez destylację cieczy, która finalnie znajdzie się w butelkach. Po przejściu tych wszystkich etapów, whisky przez co najmniej 3 lata leżakuje w beczkach, by finalnie trafić na półki sklepów.